Nên cho bé chơi thế nào để phát triển trí não toàn diện?

06.06.2023 BTV huy.tranminh
Nên cho bé chơi thế nào để phát triển trí não toàn diện?

NỘI DUNG BÀI VIẾT

Nếu như trước 6 tuổi, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cấu trúc hoàn thiện của não bộ, thì hoạt động vui chơi cùng trẻ trong giai đoạn này sẽ giúp phát triển hàng loạt các kỹ năng và lợi ích đáng kể như sự tự tin, khả năng tò mò sáng tạo, khả năng điều chỉnh cảm xúc và duy trì hoạt động thể chất lành mạnh. Ngoài ra, chơi còn giúp trẻ khẳng định được bản thân trong môi trường tương tác đa cảm xúc, đa tác vụ và đa thành phần.

Tuy nhiên, phần lớn ba mẹ chúng ra có vai trò quá ít trong quy trình này. Điều này thật đáng tiếc vì phần lớn thời gian trước 6 tuổi trẻ chủ yếu sinh hoạt cùng ba mẹ các bé. Lý do cho điều này  là vì chúng ta có thể chưa hiểu cách chơi và tương tác với trẻ ở mỗi độ tuổi. Thực tế, trẻ có thể chơi ở bất kì độ tuổi, nhưng khi nhìn vào sự phát triển kỹ năng theo độ tuổi thì trước 6 tuổi trẻ chiếm ít nhất 6 loại hình chơi trong 11 loại giúp trẻ phát triển não bộ tối đa. Vậy, ba mẹ nên làm gì để giúp trẻ có được lợi ích tốt nhất?

Chơi mà không chơi

Đây là cách chơi khá phổ biến cho trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi, nhưng các trẻ từ 4-6 tuổi vẫn có thể chơi loại hình này, thậm chí các bé lớn hơn cũng có những lúc chọn loại hình này. Vậy nó là gì?

Thật ra, ở loại hình này trẻ thường sẽ không chơi gì hết. Bạn cũng đừng quá ngạc nhiên hay lo lắng khi thấy bé cứ ngồi im, không chơi đùa hay nói chuyện với, thực chất trẻ đang suy nghĩ về một hoạt động hoặc trò chơi nào đó mà chỉ có bé biết. Với trẻ hơn 3 tháng tuổi, bạn có thể dành thời gian nhiều hơn để vỗ về, âu yếm bé, chọc cười hay thậm chí nói chuyện với bé.  

Còn với trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên, nếu có xuất hiện loại hình này thì đơn giản ba mẹ cứ để bé tiếp tục dòng suy nghĩ của bé. Nó không quá dài, chỉ khoảng 3-5 phút, thường thấy với tần suất khoảng 2 đến 3 lần/ngày! Bạn cũng có thể ngồi kế hoặc để bé tựa vào lòng lúc này.

Chơi một mình

Đây là loại hình thường thấy ở các bé sơ sinh từ 3 đến hơn 20 tháng tuổi - nhóm tuổi vẫn được coi là khoảng thời gian bé đang dần nhận biết thế giới cũng như sự tồn tại của các vật thể sống xung quanh, trong đó tất nhiên có ba mẹ và những người thân yêu của bé. Chính vì vậy, các bé ở độ tuổi này thường sẽ không có xu hướng chia sẻ đồ chơi của mình với bất kỳ ai, và cũng không thích ai tự ý lấy đồ chơi của mình.

Do đó, không có gì lạ trẻ độ tuổi này không thích ai lấy đồ chơi của mình, hoặc chia sẻ đồ chơi với ai. Thậm chí nhận biết rất tốt đồ chơi nào của mình, của người khác. Hoạt động của bạn cũng không cần quá can thiệp, đơn giản tạo điều kiện cho trẻ khám phá thế giới bằng nhiều góc nhìn khác nhau. 

Ví dụ: thế giới chơi trong nhà, ngoài trời, công viên, môi trường có vũng nước, có bậc cầu thang, có đoạn dốc... Không có gì lạ, cùng 1 hoạt động đi lên đi xuống hoặc bò qua bò lại có 2 bậc cầu thang cũng làm trẻ hứng thú làm đi làm lại hàng chục lần.

Chơi bằng khả năng quan sát

Đây có sẽ là loại hình phổ biến cho nhóm trẻ từ 20 tháng tuổi đến 3 tuổi - thời điểm trẻ bắt đầu tập trung vào quan sát ba mẹ, quan sát đứa trẻ khác, mà ít can thiệp vào hoạt động của họ. Quá trình này giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. Một sự kì diệu của lập trình tự nhiên, khi đó, ngôn ngữ của trẻ cũng bắt đầu phát triển mạnh trong giai đoạn này. Vai trò của ba mẹ cần can thiệp và tương tác nhiều hơn trong các hoạt động này. 

Ví dụ, ba mẹ tạo trò chơi và chơi với trẻ, trong quá trình chơi cố gắng lồng các tên gọi, và các hoạt động liên quan để trẻ có cơ hội quan sát và học hỏi. Thậm chí, để tăng mức độ quan sát của trẻ, bạn có thể lồng cả màu sắc khác nhau, con số, độ lớn nhỏ, hình dạng khối...

Hoặc, hoạt động xếp chồng các loại nồi đồ chơi lớn nhỏ vào nhau. Làm mẫu cho bé xem, nói là nồi to nằm dưới, nồi nhỏ hơn nằm trên. Có thể Xếp vớ dài vớ ngắn cũng là 1 cách chơi thú vị cho loại hình này.

Chơi song song 

Đây là loại hình có thể thấy của nhóm trẻ từ 2 tuổi trở lên. Khi đó trẻ sẽ chơi và hoạt động song song với 1 bé khác hoặc cha mẹ của bé. Loại hình này là đang giúp trẻ bắt chước về hành vi, thay vì ngôn ngữ hay các tính chất đo lường hoặc cách chơi như ở giai đoạn trước. 

Hành vi của con người vốn dĩ phức tạp. Đó cũng là lý do vì sao mãi cho đến độ tuổi này bé mới dần hình thành suy nghĩ độc lập và mở lòng hơn với các hoạt động tương tác xã hội. Để có thể tham gia cùng bé trong những hoạt động thuộc loại hình này, bạn chỉ cần chơi song song cùng trẻ là đủ. Ví dụ: dẫn trẻ đi siêu thị, cùng tô tượng, cùng chơi 1 trò chơi có lượt đi trước-sau, cùng làm những hoạt động mà ở đó bé có thể vừa làm công việc của trẻ mà cũng vừa quan sát được hành vi của bạn. 

Cũng cần lưu ý,  trẻ học hành vi bạn không chọn lọc. Nghĩa ra, cả xấu lẫn tốt đều được học. Chẳng hạn như, bạn đứng chống nạnh chửi ai đó khi va vào bạn trong lúc xếp hàng khi tính tiền siêu thị thì không có gì lạ khi trẻ cũng sẽ đứng chống nạnh chửi 1 bạn khi va vào trẻ khi xếp hàng trong lớp.

Chơi tương tác 

Trẻ 3-5 tuổi được quan sát thấy thường chọn loại hình chơi này.  Lúc này, trẻ chủ động nhiều hơn trong tương tác với các bé khác và cha mẹ của bé. Đây là loại hình giúp trẻ phát triển kỹ năng trao đổi thông tin. Nghĩa là, thông tin từ người khác sẽ được trẻ tiếp nhận như thế nào và hiểu ra sao. Do đó, trong loại hình này, cha mẹ cần đóng vai trò tương tác và giúp trẻ học hỏi nhiều vấn đề thông qua hỏi đáp, để trẻ tư duy, bình luận, cho ý kiến. Các trò chơi nên có vai trò của bé cả lúc chơi và sau khi chơi. Các trò chơi cần được cho luật chơi và hướng dẫn cụ thể cách chơi, thậm chí là hình phạt khi người chơi phạm luật.

Chơi hợp tác

Đây là loại hình xảy ra khi bé từ 4 tuổi trở lên. Khi đó, trẻ hứng thú trong các hoạt động tập thể, chia sẻ chờ lượt (theo luật quy định trước chơi), các trò chơi đòi hỏi có vai trò của trẻ đóng góp. Cha mẹ nên tạo điều kiện cho trẻ chơi cùng các bé khác, hoặc tạo các trò chơi cho cả nhà cùng chơi. Các hoạt động như cùng nhau xếp giấy, cắt dán ảnh... là các hoạt động cần giới thiệu để phát huy loại hình này.

============================================= 

Tại Mykingdom, mỗi món đồ chơi đều được nghiên cứu kỹ lưỡng và thiết kế nhằm giúp bé phát triển mọi giác quan, khuyến khích trẻ năng động chơi, ham học hỏi và tìm tòi, luôn đảm bảo an toàn tuyệt đối và thúc đẩy sự phát triển các khía cạnh khác nhau của trẻ được khuyến khích bằng cách chơi, mang đến cho trẻ sự lựa chọn an toàn khi thúc đẩy học tập và phát triển ở trẻ em.

Hãy đến ngay cửa hàng Mykingdom gần nhất và ghé thăm gian hàng đầy màu sắc của LEGO nhé! Thông tin chi tiết cũng như cách thức đặt hàng online bạn có thể truy cập vào website của Mykingdom tại địa chỉ: http://www.mykingdom.com.vn